උත්සව අවස්‌ථාවකදී හෝ කිරි ටිකක්‌ උතුරුවා ගැනීමට ගිනි දල්වා ගැනීමට දන්නා අය අඩුය. දියුණුවේ හිනිපෙත්තට අප සැම ළඟාවී සිටීම සතුටට කරුණකි. එහෙත් යමක්‌ විඳ දරාගැනීමේ ශක්‌තිය, ගුණය අතින් ශ්‍රී ලාංකික සෑම ජාතිකයකු, ආගමිකයකුම දුර්වලව සිටිනා බව නොකියාම බැරිය. මේ දිනවල ජනසන්නිවේදන සැම ප්‍රචාරය දී ඇත්තේ ලූනු, පොල්, පරිප්පු, බිත්තර, කුකුළු මස්‌ වැනි ආහාර වර්ග ගැන පමණි. මේවා නැතිව සුමානයක්‌ දෙකක්‌ ජීවත්විය නොහැකිද? යන්න කවුරු කවුරුත් තම තමන්ගෙන්ම අසාගත යුතු ප්‍රශ්නයකි.
ලෝකයේ සෑම රටකම දැවෙන ප්‍රශ්න ඇත. පළමුව නිරෝගිකම, දෙවැනිව ආහාරය, රැකියා සහ ඊට අමතරව ළඟාවන ස්‌වාභාවික විපත් ආදී මේවා ගැන කථා නොකරන එකම රට ශ්‍රී ලංකාව පමණි. එසේනම් අප කාටත් ලාභ, අලාභ, අයස, යස, නින්දා, ප්‍රශංසා, සැප, දුක සමසේ බෙදා ගැනීමේ හැකියාවන් අප රටවාසීන්ට එදා නොඅඩුව තිබිණ. ඒ පුරුද්ද නැවත භාවිතයට ගැනීමට කාලය උදාවී ඇත. ලූනු හිඟ සමයේ උදේ දානයක්‌ අපට ලැබිණ. දායක පක්‍ෂය ලූනු වෙනුවට පාවිච්චිකර තිබුණේ ලීක්‌ස්‌ කොළය. ලංකාවේ රතු ලූනු වගාකළ නොහැකි ප්‍රදේශයක්‌ නැත. තුන්සිය හැටපස්‌ දවසටම ප්‍රයෝජනයට ගැනීමට කාට කාටත් රතු ලූනු වගාකර ගතහැක. ඉඟුරු වගාවෙන් ලබාගන්නා කොළද ඒ සඳහා ප්‍රයෝජනයට ගත හැක.
අත්‍යාවශ්‍ය ආහාරපාන සඳහා අවශ්‍ය දේ ගම්බිම්වල වගාකර ගැනීමට මහජනතාවට පුරුදුකළ යුතුය. පාසල්, ආගමික සිද්ධස්‌ථාන මේ සඳහා මූලිකත්වය ගත යුතුය. වෙළෙඳ ප්‍රජාව ඇත්ත වශයෙන්ම පාරිභෝගිකයාට ආදරයක්‌ කරුණාවක්‌ නොදක්‌වන පිරිසක්‌ බවට පත්ව සිටීම දුකට කරුණකි. පාරිභෝගිකයාගෙන් යෑපෙන වෙළෙඳ ප්‍රජාවෙන් වැඩි පිරිසක්‌ ආත්මාර්ථකාමිත්වයෙන් ක්‍රියාකර රටේ ජනතාව දුකට පත් කිරීම ගැන අපි දුක්‌වෙමු. මේ රටේ වෙළෙඳ ප්‍රජාවට දැඩි නීති - රීති, දැඩි අයබදු පැනවීමට රජය උනන්දු විය යුතුය. සුඛවිහරණයෙන් අගතැන්පත්ව සිටිනා වෙළෙඳ ප්‍රජාවගෙන් වැඩි පිරිසක්‌ කරුණාව මෛත්‍රිය නැති පිරිසක්‌ බවට පත්ව සිටින බව නොකියාම බැරිය.
පාරිභෝගික ජනතාවට අවස්‌ථාවාදීව කූට වෙළෙඳ ප්‍රජාවට දඬුවම් දීමට විවිධ ක්‍රම තිබේ. පළමු ක්‍රමය මිල අධිකව විකුණන භාණ්‌ඩ ප්‍රතික්‍ෂේප කිරීමයි. පොල් වෙනුවට සතියක්‌ දෙකක්‌ වෙනත් විකල්පයක්‌ හෝ පරිභෝජනය අඩුකිරීමක්‌ කළහොත් සතියකින් පොල් මිල අඩුවනු ඇත. එදා ඒ ප්‍රශ්නය විසඳා ගත්තේ කොට්‌ට පොල් හෝ කොප්පරා පාවිච්චියට ගැනීමෙනි. අද ජීවත්වන ජනතාවට ආහාdර ඒකරාශී කරගෙන ජීවත්වීමේ හැකියාව අඩුය. නමුත් කොස්‌ ඇට ටිකක්‌. කොස්‌ මදුළු ටිකක්‌ වේලා වැලි යට තබා සුරක්‍ෂිත කරගත හැකිය. ශ්‍රී ලාංකික ජනතාව සාගතයක්‌ ගැන සිතා එදා කොස්‌ - දෙල් - පොල් ආදී විවිධ ආහාර වර්ග සුරක්‍ෂිත කර තබා ගත් බව අමතක කළ යුතු නැත. අමු දෙහි ටිකක්‌ වැලි යට දමා තිබ්බොත් කාලයක්‌ නරක්‌ නොවී තබා ගැනීමට පුළුවන.
ජනසන්නිවේදන කටයුතුවල යෙදෙන අය ද ආහාරයෙන් ජීවත්වන පිරිසකි. ආහාර සම්බන්ධ අර්බුධ එදා නොදියුණු සමාජය තුළ නොවීය. කරවල මෙන් දඩමස්‌ බොහෝ කලක්‌ සුරක්‍ෂිත කර තබාගැනීමට තරම් එදා වැදිජනතාව ඥානවන්ත වූහ. එහෙත් ඒ ඥානය දැන් ඔවුන්ට ද නැත. රටේ අධ්‍යාපනය, නිරෝගිකම, සංවර්ධනය, දරු පරපුර ගැන සිතන අය, කල්පනා කරන අය අද රටේ නැත. දින තුන්සිය හැටපහේම මඟුල් ගෙවල්ය. අද විවාහය හෙට කැඩීගොස්‌ය. එදා දරුවන් දහ දොළොස්‌ දෙනෙක්‌ හැදූ පවුල්වල අද දරු සම්පත් අඩුය. එසේ තිබියදීත් උපන් එකා දෙන්නා හෝ හදාවඩා ගැනීමේ දැනුම ඇති අය ද විරලය.
මේ රටේ උගත් මඬුල්ලක්‌ තුළින් සමාජයට අත්‍යාවශ්‍ය කරුණු - කාරණා, ලුණු පොල්කට්‌ටේ සිට ජනතාව දැනුවත් කරන වැඩසටහන් කවුරුන් විසින් හෝ ක්‍රියාත්මක කළ යුතුව ඇත. දොඩම්ගොඩ බදාගන්තාක්‌ මෙන් කවුරු කවුරුත් කෑදරව, මනුෂ්‍යත්වය අමතක කර ක්‍රියාකරන බව නොකියාම බැරිය. නමුත් තමන් සැම මහලු වන බව, අවසන් ගමන් යන බව සිතෙහි තබාගෙන රටේ සංවරකමට මුල්තැන දී දුරදිග දක්‌නා නුවණින් ක්‍රියාකරන ශ්‍රී ලාංකික ජනතාවක්‌ නැවත ඇතිකිරීමෙහිලා වගකිව යුත්තන් පමණක්‌ නොව සෑම තරාතිරමක කෙනකුම අවධාරණයෙන් යුතුව ක්‍රියාකළයුතු කාලය දැන් එළඹ ඇත.
2011 වසර ලබද්දී කවුරු කවුරුත් තම - තමන්ගේ දුර්වලකම අවබෝධ කරගෙන කාට - කාටත් ඇති වගකීම හරියට ඉටුකිරීමට අදිටන් කරගත යුතුය. මුස්‌ලිම් ජනතාව එදා නෝම්බි ඇල්ලුවේ අඩුවෙනි. එහෙත් අද කුඩා දරුවන්ට පවා එය පුරුදු පුහුණු කරන බවක්‌ පෙනේ. එහෙත් බෞද්ධ ජනතාවට පෝය හතරක්‌ ඇති බව දැන් අමතකය. එදා පෝය හතරටම සිල් සමාදන්ව, මසකට වේල් 04 ක්‌ නිරාහාරව සිට ශරීරයට වේදනාව විඳදරා ගැනීම පිළිබඳ පුහුණුවක්‌ ලබාගන්නා ලදී. එහෙත් අද එබඳු තත්ත්වයක්‌ දක්‌නට නැත. එක බත් මුට්‌ටියක්‌ බෙරිවුවහොත් ඊළඟ බත් මුට්‌ටිය ඉදිවනතෙක්‌ ඉවසීමේ ශක්‌තියක්‌ අද අපට නැත.
ආහාර ප්‍රශ්න නැති රටක්‌ නැත. පසුගියදා ඇමෙරිකාවේ ජනතාවට ආහාර සපයා ගැනීමට පවා ආර්ථිකයක්‌ නැතිවිය. මේ රටේ ද මහ බැංකුව අනුමත පෞද්ගලික මූල්‍ය ආයතන විසිනු සිදුකරන ලද පාපකාරී ක්‍රියා නිසා සියදිවි නසාගත් පිරිසක්‌ ද වූහ. ඒවා ගැන අදටත් ගත් නිසි ක්‍රියාමාර්ග නොමැත. මහ බැංකුව අතිගරු ජනාධිපතිතුමන් බාරයේ පවතින එකකි. එහි අධිපතියන් ඉහත කීදේ ගැන ක්‍රියාකළ අයුරු ශෝචනීය බව ප්‍රසිද්ධියේ කියන්නට ඉදිරිපත් වන අය ද අඩුය. ප්‍රමුඛ බැංකුවේ සිට එදා - මෙදා මේ රටේ සිදු වූ මූල්‍ය අර්බුධ ගැන කෑගැසීමට මහජනතාව ඒකරාශී කළයුතු වෘත්තීය සමිතියක්‌ ද නැත. වෘත්තීය සමිති සංවිධාන යනු මුට්‌ටි කාසි ගිලදමන බහිරවයන්ය. මේ රටේ සියලු ජනතාව වෘත්තීය සමිතිවලින් නිදහස්‌ව ඒ සඳහා ගෙවනු ලබන මුදල තමන්ගේ බැංකු ගිණුමක තැන්පත් කරගතයුතු කාලය එළඹ ඇත. මහජනතාව මේ ක්‍රමයට ඥාවන්ත වුවොත් උපක්‍රමශීලී වුවොත් රටේ සිදුවීගෙන යන මේ විපත්තියෙන් බේරීමට ක්‍රම සහ විධි ඉබේම පැදී එනු ඇත.
නිදහස්‌ අධ්‍යාපනයක්‌ තිබුණත් රජයේ පාසලකට ළමයෙක්‌ ඇතුළත් කරගත නොහැකි තත්ත්වයක්‌ අද මුළු රට පුරාම පැන නැඟී ඇති ජාතික ප්‍රශ්නයකි. පාසල් තිබුණත් සියයට සියක්‌ ටියුෂන් පන්ති අවශ්‍ය බව ද ප්‍රකට කරුණකි. පෞද්ගලික පාසල් ඇතිවීම මේ නිසා සිදු වුවත් එම පාසල්වලට නීතියක්‌ නැත. ගව පට්‌ටියේ ද නායකත්ත්වයක්‌ දැකිය හැක. හරි නායකත්ත්වය අපට නොපෙනේ නම් තම තමන්ම නායකත්ත්වය ගෙන තම තමන්ගේ ආරක්‍ෂාව, සැපවිහරණය වෙනුවෙන් ආත්මාර්ථකාමීව හෝ මේ ලැබුවා වූ නව වසරේ වැඩඩකටයුතු ආරම්භ කිරීමට කාලය උදාවී ඇත.
බඩගින්න ඉවසා දරාගන්න දැනුමක්‌, පුහුණුවක්‌ නොමැති ජනතාවක්‌ රටක ජීවත් වේනම් එය භයානකය. අපට සාහගතයක්‌, දුර්භික්‍ෂයක්‌ ආවොත් ඊට කෙසේ මුහුණදිය යුතුද යන්න ගැන සිතන, කල්පනාකරන පිරිසක්‌ මේ රටේ ඉන්නවාද? නැද්ද? යන්න ගැන කවුරුත් සිතත්වා. මීට වසර කිහිපයකට කලින් සිංගප්පූරුවට අසාධ්‍ය රෝග බියක්‌ ඇතිවිය. ජනතාව තම තමන්ම නිවාස අඩස්‌සියේ දින ගණන් නිරාහාරව ජීවත්වූහ. එවැන්නක්‌ අපට සිදුවුවහොත් කුමක්‌වේද? යන්න ගැන සැමදෙනාම සිතා දුරදිග දක්‌නා නුවණින් ක්‍රියාකිරීමට මේ ලැබුවා වූ ව්‍යවහාර වසර සාධක උදාහරණයක්‌ කර ගැනීමට සැම ඥානවන්ත වේවා. කඩුව අනුන් අතට දුන්නත්, තම අතේද කඩුවක්‌ තබා ගැනීමට සැම අමතක නොකළ යුතුය. අනුන් පසුපසම ගොස්‌ අඬා නොවැලපී තම අවශ්‍යතා සියල්ල තමන් විසින්ම විසඳා ගැනීමට සැම ඥානවන්ත විය යුතුය. උත්සාහවන්ත විය යුතුය, උපායශීලී විය යුතුය.
පූජ්‍ය ගල්බොඩ සිරි ඥාණිස්‌සර ස්‌ථවිර
(ගංගාරාමයේ පොඩිහාමුදුරුවෝ)
